
Bài thơ Nói với ba (Trần Thị Quỳnh Hoa) được đăng ở một góc cuối thật
“khiêm tốn” trên báo Giáo dục & Thời đại, ngày 05/10/2012. Tên tác giả thì
lạ, nhưng tứ của bài thơ lại rất quen và chất chứa cảm xúc. Một hôm, gặp anh Phan Kỷ Sửu, anh cho biết, chị Quỳnh Hoa là một bác sĩ ở
Tây Ninh, đã từng hoạ thơ với anh. Chị làm thơ Đường rất hay.
Nói với ba
Trần Thị Quỳnh Hoa
Trời giờ đang
qua mùa hạ
Mình con nghe
lạnh hơi thu,
Tiếng ve sầu
kêu rỉ rả
Gợi nhớ về một
lời ru
Những buổi chợ
trưa mẹ vắng
Giọng ba trầm
đục vô bờ
Ầu ơ…đi cùng
năm tháng
Lớn dần ước
vọng tuổi thơ
Nhớ ba bàn tay
thô nhám
Cho con cả một
trời hồng
Nhớ ba phong
phanh áo mỏng
Cho con ấm trọn mùa đông
Có lưng gầy ba
che chắn
Con quên đời
lắm gió sương
Đâu hay dưới
trời mưa nắng
Ngược xuôi ba
lắm đoạn trường
Những đêm ba
ngồi thao thức
Dáng gầy in
bóng hắt hiu
Ba sợ đời con
cơ cực
Ngọn đèn khêu
nhỏ buồn thiu
Trời vẫn xanh
màu trong nắng
Cháu ba giờ
lớn khôn rồi
Chúng đang quỳ
bên mộ vắng
Nghẹn ngào con
gọi …”ba…ơi…”
Trần Thị Quỳnh Hoa
( Tây Ninh)
( Tây Ninh)
Ba
mùa hạ, thu, đông được nhắc qua các
khổ thơ 1 và 3. Đến hết bài vẫn bặt tăm mùa xuân. Bài thơ không có mùa xuân?
Hãy
đọc và ngẫm ta sẽ cảm được cái tình ẩn sâu trong bài thơ. Mỗi câu 6 chữ. Bài thơ
không trau chuốt từ ngữ. Hình ảnh rất gần với đời thường. Lời thơ mộc mạc. Âm
hưởng bài thơ đượm buồn. Sự buồn man mác xen lẫn trong tâm của người đọc. Từng
câu, từng chữ của bài thơ như lời trần tình với chính tác giả. Bài thơ bộc bạch
một tình cảm sâu đậm trong tâm linh của người con đối với cha mình. Hình ảnh
người cha được đặc tả với những chi tiết chọn lọc một cách tinh tường và sâu
sắc. Mỗi khổ thơ là một mảng đời gắn quyện giữa ba và con từ khi con còn tấm bé
cho đến trưởng thành.
Tiếng ve rỉ rả gợi cho con
văng vẳng lời ru của ba ngày xưa thay mẹ vỗ về đưa đứa con yêu quý đi vào giấc
ngủ: Tiếng ve sầu kêu rỉ rả/…Giọng ba
trầm đục vô bờ/ Ầu ơ …đi cùng năm tháng…Tiếng ru còn đưa con đến với những
ước vọng của tuổi thơ. Quên sao được đôi bàn
tay thô nhám, phong phanh áo mỏng bọc cái lưng gầy của ba đã che chắn cho con vượt qua những chặng
đường mưa nắng; đôi bàn chân trần gầy guộc ngược
xuôi…lắm đoạn trường, đã bươn
chải năm này tháng nọ cho con khôn lớn! Cho
con cả một trời hồng… Khổ thơ thứ năm khắc đậm hình ảnh của ba lặng ngồi
bên cạnh ngọn đèn khêu nhỏ để giữ yên
cho con giấc ngủ. Dáng gầy in bóng hắt
hiu/ Ba sợ đời con cơ cực. Nhìn ngắm khuôn mặt ngây thơ, nghe rõ tiếng thở
non trẻ… , liệu mai sau đời con sẽ ra sao? Đây là tâm trạng, là nỗi lo chung
của những ai đã từng làm cha, làm mẹ. Khổ thơ thật thấm thía biết bao! Chỉ mô
tả giản đơn bằng hình ảnh rất thực mà sâu đậm chí tình của người cha đối với
con. Nỗi lo chồng chất nỗi lo. Không biết con của ba có chịu nổi cơ cực không?
Bao nhiêu cay đắng, chông gai, trắc trở...đang chờ đợi con. Đường đời có bằng
phẳng đâu con! Lòng người cũng sâu thẳm khó lường!
Giữa
khổ thơ thứ 5 và khổ cuối là một khoảng lặng. Ý nghĩa của khoảng lặng này thật
là vô cùng. Đó là qúa trình, là thời gian, là những ngày tháng lặn lội, là sự
vươn lên của người con cùng với đời… và trưởng thành. Đến đây, tôi đã thấy hiện
ra mùa xuân. Không phải mùa xuân của đất trời, mà là mùa xuân của kiếp người. Trời vẫn xanh màu trong nắng/ Cháu ba giờ
lớn khôn rồi… Bốn câu thơ kết để lại trong người đọc sự thâm thúy về lẽ
sống ở đời: phải biết sống cho phải đạo. Phải làm tròn trách nhiệm của người
con sao cho xứng đáng với công ơn trời bể của người đã chịu bao cơ cực cho ta
nên vóc, nên người. Có mùa xuân nào vui hơn với lớp con cháu trưởng thành? Đó
chính là sự mong đợi của bao đấng sinh thành. Chắc hẳn người cha mát lòng nơi
chín suối khi đàn con cháu biết sống với đạo làm người.
Nói với ba đã khơi dậy trong mỗi chúng ta về tính nhân văn cao cả, tình cảm
thiêng liêng của cha –con, là bản “báo cáo” về sự trưởng thành của phận làm
con. Đồng thời bài thơ còn là lời khuyên: Hãy
biết giá trị và trân trọng những gì mình đang nhận, để rồi biết sống sao cho ra
sống, xứng đáng với những gì mình đã nhận.
VŨ HỒNG
VŨ HỒNG
tg viết cho ba, còn mình thì đọc lại nhớ đến chồng và con. Thương chồng một thời lận đận và bây giờ vẫn còn lận đận. Các con mìnhlớn bình yên, học hành giỏi dang nhưg chúg đâu biết là ba chúg đã rất...vất vã. Mình muốn các con mình sẽ đọc bài thơ này.
Trả lờiXóaCảm ơn tất cả.
Là một người con vừa mất cha chưa lâu, cảm thấy thực sự bùi ngùi nhớ cha khi đọc bài thơ này. Cảm ơn cô rất nhiều khi đã hướng dẫn con thăm trang đất đứng và đọc bài thơ của cô - BS. QUỲNH HOA
Trả lờiXóaGửi chị Kim Trang và Hồng Gấm !
Trả lờiXóaTôi xin lỗi chị KT và HG vì hôm nay mới đọc được lời chia sẻ.
Chị Kim Trang mến, chân thành cảm ơn chị đã có lời đồng cảm. mến chúc chị có nhiều niềm vui trong cuộc sống. Mong chị sẽ thường xuyên ghé thăm trang thơ DD chị nhé.
Hồng Gấm thương mến !
Cô QH có làm cho HG buồn không ?! Dù cha đã đi xa nhưng hình bóng cha luôn mãi trong tim ta mà Gấm nhỉ. Cô QH cảm ơn Gấm đã đọc bài và chia sẻ nha. Chúc HG luôn vui, trẻ, thuận lợi trong công việc. Nhớ khi nào rãnh thì vào thăm DD nha.
Thân thương.